MEME KANSERİ
MEME KANSERİ NEDİR?
Meme Kanseri
Meme kanseri; göğüs hücrelerinin mutasyona uğrayıp değişmesi ve kontrolden çıkıp tümör adı verilen kanserli doku kitleleri oluşturması anlamına gelir. Erkeklerde de görülebilen meme kanseri, dünya üzerinde yaygın olarak 50 yaş üstü kadınlarda rastlanan bir kanser türüdür. Ancak daha genç yaştaki kadınları da etkilediği görülmüştür.
Birçok kanser türünde olduğu gibi meme kanserinde de metastaz ihtimali vardır. Metastaz, kanserli hücrelerin vücudun diğer bölgelerine yayılması olarak ifade edilir.
Meme kanserinin yaygın olarak görülen ilk ve en erken belirtileri göğüs bölgesinde hissedilen yeni bir şişlik, yumru ve kalınlaşma durumudur. Meme kanseri; mamografi yöntemiyle erken teşhis edilip tedavi edilirse kişinin hayatına sağlıklı bir şekilde devam etme şansını yükseltir.
Meme Kanseri Türleri Nelerdir?
Meme kanseri türleri biyopsi ile alınan doku üzerinde yapılan patoloji incelemesi sonucunda belirlenerek noninvaziv ya da başka bir isimle in situ (yayılma göstermeyen) ve invaziv (yayılma gösteren) olarak ikiye ayrılır.
- Invaziv (Yayılım Gösteren) Karsinoma: Kanser başlangıç yeri olan hücrenin üst katmanından daha ileri yayılma göstermesi ile invaziv kanser türü oluşur. Meme kanserlerinin çoğu, invaziv karsinomdur ve yayılma gösterir. Yayılma özelliği gösteren kanserler arasında, meme kanallarını oluşturan hücrelerden ortaya çıkan duktal karsinom en sık rastlanan meme kanseri türüdür.
- Noninvaziv Karsinoma (Yayılma Göstermeyen): Meme kanseri çeşitlerinden biri olan noninvaziv karsinoma, kanserli hücre dokularının metastaz olarak adlandırılan yayılma göstermeyen meme kanseri türüdür.
Meme Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Memede veya koltuk altında yeni beliren şişlik, meme boyutu veya şeklinde değişiklik, meme ucunda veya meme derisinde şişlik ve kızarıklık, meme ucunun içe doğru dönmesi ve meme ucunda akıntı meme kanserinin belirtileridir. Memede şişlik ve yeni bir kitleyle ortaya çıkan meme kanseri belirtileri şöyledir:
- Memede ya da koltuk altında yeni oluşan şişlik
- Meme veya meme ucunda ağrı
- Bir veya her iki memenin boyutunda veya şeklinde değişiklik
- Meme ucunun içe dönmesi, kanlı veya berrak akıntı gelmesi
- Göğüs ve meme ucunda tahriş, kızarıklık ve döküntü
- Göğüs damarlarında belirginleşme ve büyüme
Meme Kanseri Evreleri Nelerdir?
Meme kanseri evreleri kendi içinde beşe ayrılır ve şunları içerir:
- Evre 0: DCIS (Duktal Karsinoma İn Situ)
- Evre I: Tümör 2 cm’den küçük ve henüz lenf nodlarına sıçramamıştır.
- Evre II: Tümör 2-5 cm arasında bir büyüklükte olup çevredeki lenf nodlarına sıçramış ya da sıçramamamış olabilir.
- Evre III: Çevredeki lenf bezlerine daha fazla yayılmış demektir.
- Evre IV: Diğer organlara (kemik, karaciğer, beyin, akciğer) veya kemiğe, uzaktaki lenf nodlarına metastaz yapmış demektir.
Meme Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Meme kanseri erken teşhis edildiğinde tedavi başarısı yüksektir. Erken evrelerde (Evre 0, I, II) başarı oranları sırasıyla %96, %93 ve %85’tir. Ne kadar erken teşhis edilirse başarı şansı o kadar yüksek olur.
Teşhis Yöntemleri:
- Mamografi ve Tomosentez: Dijital mamografi ve tomosentez, düşük doz X ışınları kullanarak yüksek çözünürlükte görüntü sağlar. Meme kanserini erken aşamada teşhis eder.
- Ultrasonografi (USG): Ses dalgalarıyla meme dokusunu inceleyerek kitlenin katı mı yoksa sıvı mı olduğunu belirler. Radyasyon içermez.
- Emar (MR): Yumuşak doku incelemesinde kullanılır. İlaçlı görüntüleme yapar ve 40 dakika ila 1 saat sürebilir.
- PET-CT: Kanser hücrelerinin saptanması ve tedavi planlaması için kullanılır. Çekim öncesi 6-8 saat aç kalmak gerekir.
- Meme Sintigrafisi: Radyoaktif maddeler kullanarak kanserli odakların yayılımını değerlendirir. Yaklaşık 30 dakika sürer.
Önleyici Kontroller:
- Kendi Kendine Muayene: Her kadın 20 yaşından itibaren düzenli olarak kendi kendine meme muayenesi yapmalıdır.
- Mamografi: 40 yaş üstündeki kadınların yıllık mamografi çektirmesi önerilir. 30’lu yaşlarda referans mamografi çekimi de yapılmalıdır.
- Doktor Muayenesi: 40 yaşından sonra düzenli doktor muayenesi gereklidir. Meme kanseri konusunda uzman genel cerrahlar tarafından tedavi edilir.
Not: Memedeki her 10 kitleden 8’i iyi huyludur ve kanser değildir.
Meme Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?
Meme kanseri tedavisi, hastanın evresine bağlı olarak değişir. Evre 0’da ameliyat sonrası kemoterapi tedavisine gerek duyulmayabilir. Çoğu zaman radyoterapi de tedaviye eklenir. Evre I ve II’de kitle küçük olduğu için önce ameliyat, ardından kemoterapi uygulanıp uygulanmayacağına karar verilir. Evre III’te önce kemoterapi tedavisi uygulanır, ardından hasta ameliyata alınır. Evre IV’te ise eğer kanser vücudun çok fazla bölgesine yayılmadıysa cerrahi düşünülebilir.
Meme Kanseri Ameliyatı
Meme kanseri ameliyatında göğüsteki kanserli hücreler ve tümörü çevreleyen normal doku alanı çıkarılır. Hastanın durumuna bağlı olarak farklı ameliyat türleri mevcuttur:
- Lumpektomi: Kanserli tümör ve çevresindeki küçük bir doku parçasının çıkarılması.
- Mastektomi: Meme dokusunun tamamının çıkarılması.
- Sentinel Düğüm Biyopsisi: İlk olarak kanserli hücrelerin yayıldığı düşünülen lenf düğümünün çıkarılması.
- Aksiller Lenf Nodu Diseksiyonu: Koltuk altındaki lenf düğümlerinin çıkarılması.
- Modifiye Radikal Mastektomi: Meme dokusunun yanı sıra bazı lenf düğümlerinin çıkarılması.
- Radikal Mastektomi: Meme dokusunun, koltuk altındaki lenf düğümlerinin ve bazen göğüs kasının çıkarılması.
Diğer Tedavi Seçenekleri
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılması.
- Radyoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili ışınların kullanılması.
- Hormon Tedavisi: Hormon reseptör pozitif meme kanserlerinde hormon düzeylerini düzenlemek için kullanılan tedavi.
- İmmünoterapi: Bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine karşı savaşmasını destekleyen tedavi.
- Hedefe Yönelik İlaç Tedavisi: Kanser hücrelerinin spesifik özelliklerini hedef alan ilaçların kullanılması.
MEME KANSERİ HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR
01.
Meme kanseri teşhisi için dikkat edilen belirtiler nelerdir?
Meme kanseri teşhisinde değerlendirilen, memede ele gelen kitle, memede şişme ve kalınlaşma, meme ucunun kabuk bağlaması, meme derisinde kızarıklık, göğüslerin üzerindeki damarlarda büyüme, koltuk altında şişlik ve meme ucunun içe dönmesi en yaygın meme kanseri belirtileridir.
02.
Memede görülen her kitle kanser midir?
Meme kanseri teşhisinde görülen her 10 kitlenin 8’i iyi huylu olabilir. Genç yaşlarda görülen kist denilen kanser olmayan kitleler, fibroadenom ve orta yaşlarda görülebilecek olan fibrokistik kitleler olabilir. Memedeki her kitlenin ağrılı ya da ağrısız olması kanser olduğu anlamına gelmemektedir.
03.
Fiziksel aktivite meme kanseri riskini azaltabilir mi?
Egzersiz bağışıklık sistemini güçlendirir ve kilonuzu kontrol altında tutmanıza yardımcı olur. Haftada üç saat veya günde yaklaşık 30 dakika kadar az bir egzersiz yapan bir kadında meme kanseri riskini azalabilir.
04.
Meme muayenesi için en doğru zaman nedir?
Meme muayenesini adet döneminin bitiminden 4-5 gün sonra yapmak gerekir.
05.
Meme kanseri bulaşıcı mıdır?
Hiçbir kanser bulaşıcı değildir. Bir ailenin birçok bireyinde kanser görülmesi bu yanlış düşünceye sebep oluyor olabilir. Kişi kanser hastalığını başka bir kimseye bulaştıramaz.
06.
Erkekler meme kanseri olur mu?
Erkeklerin meme dokularında da kanserli hücreler oluşabilir ama bu durum nadiren gerçekleşir. Nadiren gerçekleşen bu durum daha çok yaşlı erkekleri etkiler.
