SAFRA KESESİ
SAFRA KESESİ NEDİR?
Safra kesesi, karaciğer tarafından üretilen ve yağlı gıdaların parçalanmasına yardımcı bir sıvı olan safrayı depolayan ve salan, karnın sağ üst kısmında küçük, armut biçimli kese benzeri bir organdır. Safra kesesinin temel görevi safra depolamak ve tüketilen besinlerin sindirilmesidir.
Bir tıkanıklık veya hasar durumunda ağrı ve rahatsızlık oluşabilen safra kesesinde görülen en yaygın problemlerden biri safra kesesi taşıdır. Kolelitiazis olarak adlandırılan safra kesesi taşları, karaciğerin hemen altında yer alan safra kesesinde rahatsız edici ağrıya sebep olur.
SAFRA KESESİ SORUNLARI NELERDİR?
Safra kesesinle meydana gelen en yaygın sorunlardan biri safra kesesi taşıdır. Karnın sağ üst kısmına ağrı, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler gösteren safra kesesi taşları, büyüklüğüne göre tedavi gerektirebilir.
Safra kesesi taşı dışında yaşanan safra kesesi problemleri şöyledir:
Kolesistit
Safra kesesinin iltihaplanması durumu kolesistit olarak adlandırılır. Bir safra taşı, genellikle safranın safra kesenizden çıkmasını engellediğinde ortaya çıkabilir. Safra kesesi iltihabı belirtileri arasında ateş ve ağrı gibi durumlar yer alırken kolesistit genellikle ameliyat gerektirir.
Safra taşı pankreatiti
Safra taşı pankreatiti, pankreasınızın iltihaplanması durumudur. Bir safra taşı, ortak safra kanalından aşağı doğru ilerlediğinde ve ince bağırsağa akmadan hemen önce ortak bir noktada pankreas kanalını bloke ettiğinde meydana gelir.
Safra kesesi kanseri
Nadir olarak görülen safra kesesi sorunlarından biri de safra kesesi kanseridir. Safra kesesi kanserinde karnın sağ üst kadranında ağrı hissetme durumu mümkündür. Ancak, bu ağrının başka bir duruma bağlı olarak ortaya çıkma olasılığı çok daha yüksek bir ihtimaldir.
SAFRA KESESİ TAŞI NEDEN OLUR?
Safra kesesi taşı nedeni, safra kesesinde yüksek oranda kolesterol, aşırı bilirubin veya yeterli safra tuzunun bulunmaması yanı sıra safra kesesinin tam olarak boşalamamasıdır.
Safra kesesinde yüksek kolesterol oranı
Kişinin safrasında yüksek kolesterol bulunursa karaciğer tarafından safranın çözmesi gerekenden daha fazla kolesterol üretimi durumundan dolayı safra taşları yaşanabilir.
Safra kesesinde aşırı bilirubin
Karaciğerde meydana gelen bazı hasarlar ve kan bozuklukları, karaciğerin olması gerekenden daha fazla bilirubin üretmesine sebebiyet verir. Pigment safra taşları, safra kesesi yüksek oranda bilirubini parçayalamadığı zaman meydana gelir. Bu safra kesesi taşları genellikle koyu kahverengi veya siyah renktedir.
Safra kesesi doluluğu
Safra kesesinin düzgün çalışmasının en önemli kriteri safra kesesinin boşalabilmesidir. Safra düzgün bir şekilde boşaltım yapamazsa safra aşırı konsantre bir hale gelir ve bu durum da taş oluşumuna yol açar.
SAFRA KESESİ TAŞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Safrada ki taşlar safra yolunu tıkadığında, sağ üst karın bölgesinde ve göğüs kafesinin yakınında, şiddetli olabilen ve sırtın üst kısmına yayılan ağrı, yoğun gaz nedeniyle rahatlamak için geğirme isteği ve bulantı ile kusma belirtileri görülür.
Safra kesesi hastalığında genellikle yağlı, kızartma yedikten sonra ve daha çok akşam ortaya çıkan belirtiler şunlardır:
- Karnın ortası ve sağ üst kısmında ani ve artan ağrı
- Mide bulantısıve kusma isteği
- Sırt ve kürek kemiği bölgesinde ağrı
- Hazımsızlıkve mide ekşimesi
- Devamlı geğirmeye çalışma
- Cilt ve göz akında sararma (sarılık)
- Koyu renkli idrar
- Açık renkli dışkı
- İştah kaybı
- İshal
- Hafif ateş
- Kalp atışının hızlanması
Safra taşları tekrar hareket ettiğinde ve artık safra kanalları tıkalı olmadığında ağrılar durur. Ancak safra kanallarınızdan herhangi biri birkaç saatten fazla tıkalı kalırsa pankreatit atağı yaşanabilir ve bu durumda hızlı bir şekilde hastaneye başvurulması gerekir.
SAFRA KESESİ HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR
01.
Safra kesesi ameliyatı ne kadar sürer?
Açık safra kesesi ameliyatı ortalama 1-2 saat sürerken laparoskopik kolesistektomi olarak adlandırılan kapalı safra kesesi ameliyatı ise ortalama 45 dakikada tamamlanır.
02.
Safra kesesi alınırsa ne olur?
Safra kesesini aldırmak vücudun işleyişini ve performansını bozmamaktadır. Sindirim sıvısı olan safra, karaciğerden bağırsağa akışını sürüdür.
03.
Safra kesesi taşı nasıl düşürülür?
Safra kesesi taşı düşürmenin doğal bir yolu söz konusu değildir. Bu taşları yok etmek için safra kesesi ameliyatı ile cerrahi müdahale yapılmalıdır.
04.
Safra kesesi nerede ağrı yapar?
Safra kesesi genelde kesenin bulunduğu karnın sağ üst kısmı ve karaciğerin hemen altında ağrı meydana getirir.
05.
Safra kesesi ağrısına ne iyi gelir?
Safra kesesi ağrısını gidermek için ağrı olan bölgeye sıcak kompres uygulayabilirsiniz. Ayrıca ağrıyı yatıştırmak için nane çayı içebilir veya safra kesesini boşaltmaya yardımcı olması için magnezyum takviyesi alabilirsiniz.
06.
Safra kesesi rahatsızlıklarında görülen belirtiler nelerdir?
Safra kesesinde ortaya çıkan herhangi bir rahatsızlık durumunda kişide sarılık, koyu idrar rengi, açık renk dışkı yapma, kan basıncı düşüşü, bulantı ve kusma, hazımsızlık gibi sindirim sorunları, ateş, titreme ve karnın sağ üst kısmında şiddetli ağrı gibi belirtiler görülür.
