PANKREAS KANSERİ
PANKREAS KANSERİ NEDİR?
Pankreas kanseri, pankreasta yer alan hücrelerin kontrolsüz bir şekilde bölünerek büyüyüp, tümör oluşturmasıdır. Pankreas, karın boşluğunda, 15 santimetre uzunluğunda omurga ile mide arasında bulunan bir bezdir. Pankreas midenin arkasında ve ince bağırsağın yanındadır. Pankreasın kuyruğu vücudun sol tarafına, dalağa yakın bir yere kadar uzanır. Pankreas bezi, kan şekerini kontrol ederek hormonları ve sindirime yardımcı olan enzimleri üretilmesine yardımcı olur.
Ekzokrin ve endokrin adı altında iki temel görevi olan pankreasın, bu görevlerini yerine getirmesini sağlayan iki ayrı hücre grubu bulunur. Ekzokrin sindirime yardımcı olan özsuyu salgılayıp, ince bağırsağa iletir. Böylece besinlerde bulunan karbonhidrat, protein ve yağlar ayrıştırılır ve enerji olarak depolanır. Endokrin fonksiyonu ise glikojen ve insülin hormonları salgılayarak kandaki glikozu belli bir seviyede tutmaya çalışır.
PANKREAS KANSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Pankreas kanserinde göz akı veya cilt renginde sarılık, ciltte kaşıntı, idrar renginde koyulaşma ve dışkı renginde solukluk, mide bulantısı ve kusma, iştahsızlık, kilo kaybı, üst karın bölgesi ve sırtta ağrı ve hazımsızlık gibi sindirim sorunları şüphe yaratan pankreas kanseri belirtilerdir.
Pankreas kanserinde görülen belirtiler genel olarak şunlardır:
• Karında başlayıp sırta doğru yayılan ağrı
• İştahsızlık ve plansız kilo kaybı
• Kan şekerinde artış (diyabet)
• Sarılık (cilt ve göz akında sararma)
• Beyaz veya kireci andıran soluk renkte dışkı
• İdrar renginde koyuluk
• Yemek sonrasında başlayan karın ağrısı
• Hazımsızlığa bağlı şişkinlik ve gaz
• Ateş, sıcak basması ve titreme
• Anormal yorgunluk ve halsizlik
• Mide bulantısı ve kusma
• Ciltte kaşıntı
• Koyu renkli idrar
• Karaciğer ve safra kesesinde büyüme
• Varis oluşumu
Pankreas kanseri ilk evrelerinde belirti vermeden ilerleyebilir. Belirti vermeye başladığında çoğu zaman hastalık ilerlemiştir.
Pankreas Kanseri 1.evre belirtileri
Pankreas kanseri, erken evrede oluşan ilk belirtileri, sırt ağrısı, karında ağrı, sarılık, hızlı kilo kaybı ve iştahsızlık şeklindedir. Bunun yanında hazımsızlık sorunları, şişkinlik ve kusma görülebilir.
PANKREAS KANSERİNDE TANI
Pankreas kanserinin erken teşhisi zordur çünkü hastalığın erken evrelerinde belirgin belirtiler genellikle görülmez ve pankreas, mide, ince bağırsak gibi diğer organların arkasında bulunur. Tanı koymak için çeşitli testler kullanılır:
- Sağlık Geçmişi ve Fiziksel Muayene: Diyabet ve pankreatit gibi risk faktörleri değerlendirilir.
- Kan Testleri: Bilirubin gibi maddelerin seviyeleri ölçülerek anormallikler araştırılır.
- Tümör Belirteçleri: CA 19-9 ve CEA gibi tümör belirteçleri, pankreas kanseri varlığını göstermek için kullanılır.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Pankreasın ve çevresindeki dokuların detaylı görüntülerini sağlar.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Kanserin yerini ve yayılımını tespit etmek için kullanılır, genellikle kontrast madde ile birlikte uygulanır.
- Pozitron Emisyon Tomografisi (PET): Kanserli hücrelerin yerini ve yayılımını belirlemek için glikoz kullanılır.
- Karın Ultrasonu: Karın içi organların yüksek frekansta ses dalgaları ile görüntülenmesini sağlar.
- Endoskopik Ultrason (EUS): Endoskop yardımıyla pankreasın ve çevresindeki dokuların detaylı görüntüsünü sağlar ve biyopsi alınabilir.
- Endoskopik Retrograd Kolanjiopankretikografi (ERCP): Safra ve pankreas kanallarının görüntülenmesini sağlar.
- Perkütan Transhepatik Kolanjiyografi (PTC): Safra yollarını ultrasonografi ve röntgen ile görüntüler, genellikle ERCP yapılamadığında kullanılır.
- Laparoskopi: Karın içi ve organların cerrahi olarak incelenmesini sağlar ve biyopsi alınabilir.
- Biyopsi: Kanser hücrelerinin detaylı analizi için doku örneği alınır.
Bu testler, pankreas kanserinin evresini belirlemek ve doğru tedavi planını oluşturmak için kullanılır.
PANKREAS KANSERİ TEDAVİSİ
Pankreas kanseri tedavisi, genellikle ameliyat, kemoterapi, ve radyoterapi gibi yöntemleri içerir ve tedavi süreci birden fazla uzman doktorun işbirliğini gerektirir.
Ameliyat: Erken evredeki pankreas kanserinde, tümör cerrahi olarak çıkarılabilir. Ancak çoğu hastada kanser ileri evrede olduğu için ameliyat mümkün olmayabilir. Ameliyat sonrasında kemoterapi tedavisi, kanserin tekrarını geciktirebilir.
Kemoterapi: Kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını durdurmak için ilaç tedavisi uygulanır. Kemoterapi genellikle radyoterapi ile birlikte kullanılır, bu da tedavinin etkinliğini artırabilir.
Radyoterapi: Pankreas kanserinde en sık kullanılan türü dışarıdan uygulanan radyoterapidir. Kemoterapi ile kombinasyonu, tümörlerin küçülmesine yardımcı olabilir.
Hedefe Yönelik Tedavi: Kanserin belirli genleri veya proteinleri hedef alarak kanser hücrelerinin büyümesini durdurmaya yönelik bir tedavi yöntemidir.
Nanoknife Tedavisi: Ameliyat edilemeyen hastalar için kullanılan bu yöntem, tümörü damar ve sinirlere zarar vermeden yok etmeye yönelik bir tekniktir.
Tedavi Yaklaşımları:
- Rezektabl: Ameliyat edilebilen kanserlerde cerrahi müdahale yapılır.
- Bölgesel Olarak İlerlemiş: Uzak organlara yayılmamış, ancak lokal tedavi ve semptom yönetimi gerektiren durumlar için çeşitli cerrahi ve tıbbi müdahaleler yapılır.
- Metastatik: Kanser uzak organlara yayılmışsa, kemoterapi gibi sistemik tedaviler uygulanır.
- Nüks (Tekrarlayan): Ameliyat sonrası tekrar eden kanserlerde, genellikle aynı tedavi yöntemleri kullanılır.
- Nöroendokrin Pankreas Kanseri: Ameliyat edilebiliyorsa cerrahi müdahale yapılır. Tedavide ayrıca hormon düzeylerini kontrol altına almak ve tümörü küçültmek için çeşitli yöntemler uygulanır.
PANKREAS KANSERİ HAKKINDA SIK SORULAN SORULAR
01.
Pankreas nedir?
Pankreas, midenin yakınında bulunan, sindirim enzimleri ve insülin üreten bir organdır. Sindirime yardımcı olur, enzimler, insülin seviyesini düzenlemede rol alır. Pankreas, mide, bağırsaklar ve diğer organlarla çevrilidir.
02.
Pankreas kanseri ultrasonda çıkar mı?
Pankreas kanseri karın ultrasonu, MRI, BT, PET taraması gibi yöntemlerle saptanabilir.
03.
Pankreas kanseri ilk nereye metastaz yapar?
Pankreas kanserinde evre 4’te uzak organlara metastaz yapabilir. Kanser öncelikle karnın içinde ve karaciğerde yayılabilir. Sonra akciğer ve kemiklere sıçrayabilir.
04.
Pankreas hastalığı nasıl anlaşılır?
İştahsızlık, bulantı, kilo kaybı, dışkı renginde değişiklik, sırta vuran ağrı, gaz sancıları, halsizlik, kaşıntı gibi belirtiler olabilir.
05.
Pankreas kanseri kimlerde görülür?
Pankreas kanseri riski sigara içenlerde, diyabet hastalarında, pankreasın kronik iltihabı, aile öyküsü, obezite, ileri yaş, kötü beslenmesi olan kişilerde daha sık görülebilir.
06.
Pankreas kanseri öldürür mü?
Pankreas kanseri, genelde geç fark edildiği için en tehlikeli kanser türleri arasında yer alır. Erken teşhis hastaların yaşam ömrünü uzatır.